Pháp luật đã có những chế tài xử lý dành cho hành vi quảng cáo gian dối tuy nhiên, Luật sư cho rằng hành vi quảng cáo gian dối mang lại cho cá nhân, tổ chức kinh doanh lợi nhuận khổng lồ khiến nhiều doanh nghiệp sẵn sàng đánh đổi để lấy lợi nhuận.
1. Pháp luật nghiêm cấm hành vi quảng cáo gian dối như thế nào?
Tại khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo có quy định: “Cấm quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố”.
Tại khoản 7, Điều 109 Luật Thương mại 2005 quy định quảng cáo thương mại bị cấm quảng cáo sai sự thật về một trong các nội dung số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, xuất xứ hàng hóa, chủng loại, bao bì, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của hàng hoá, dịch vụ.
2. Hành vi quảng cáo gian dối tùy mức độ sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật sau:
- Căn cứ điểm b khoản 5 Điều 51 Nghị định số 158/2013/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với hành vi: “Quảng cáo lừa dối, gây nhầm lẫn cho công chúng, người tiêu dùng, khách hàng về tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo với tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ khác hoặc lừa dối, gây nhầm lẫn về tính năng, tác dụng của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo” . Ngoài ra, cá nhân, tổ chức kinh doanh còn bị buộc phải dụng biện pháp khắc phục hậu quả như: BBuộc tháo gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo, buộc cải chính thông tin sai sự thật trong hoạt động quảng cáo.
- Điều 80, 81, 82 Nghị định số 158/2013/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo quy định thẩm quyền xử phạt thuôc về Chủ tịch UBND các cấp, Cơ quan thanh tra chuyên ngành, Cơ quan Công an nhân dân tùy vào hành vi vi phạm và mức độ xử lý.
- Doanh nghiệp quảng cáo nhằm cạnh tranh không lành mạnh sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 71/2014/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Cạnh tranh.
Các Doanh nghiệp có hành vi quảng cáo đưa thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn cho khách hàng về giá, số lượng, chất lượng, công dụng, thời gian bảo hành… thì mức phạt sẽ từ 80 – 140 triệu đồng.
Ngoài việc bị phạt tiền, doanh nghiệp vi phạm còn có thể bị áp dụng một hoặc một số hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục Hậu quả quy định tại Khoản 4 Điều 28 của Nghị định này như:
“a) Tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm bao gồm cả tịch thu khoản lợi nhuận thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm;
b) Buộc cải chính công khai.”
- Ngoài ra, hành vi quảng cáo gian dối có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 168 Bộ luật hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) nếu gây hậu quả nghiêm trọng hoặc trước đó đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm.
Hình phạt dành cho tội Quảng cáo gian dối là: Phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm
Hình phạt bổ sung: phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
3. Người tiêu dùng phải làm gì khi mua phải hàng hóa không đúng như quảng cáo?
Người tiêu dùng có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân kinh doanh phải đổi lại hàng hóa đúng với chất lượng, chủng loại hoặc trả lại tiền và nhận lại hàng hóa cho người tiêu dùng trong trường hợp hàng hóa do mình cung cấp không đảm bảo chất lượng, số lượng, công dụng như thông tin quảng cáo hoặc có thể yêu cầu cơ quan Nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng) hoặc tố cáo tới cơ quan Công an.
Luật sư Trần Sỹ Hoàng – Văn phòng Luật sư Ánh Sáng Công Lý:
B1905, số 7 Trần Phú, Hà Đông, Hà Nội. Website: vpluatsu.org
Email: luatsuanhsang@gmail.com. Điện thoại: 0914.089.098 / 098.997.2233