Người bị tâm thần ở mức nào thì không phải đi tù?

Theo quy định những người đang có sự bất ổn về thần kinh và tâm lý thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên không phải mọi trường hợp đều được xóa tội.

• Vụ tát học sinh 231 cái: “Hiệu trưởng không có đạo đức”
• Xúc phạm quốc kỳ, người phụ nữ (Đắk Lắk) phải ngồi tù hơn 2 năm
• Nhà giáo có nhất thiết phải học sư phạm?

Trong trường hợp nào người tâm thần gây án thì không phải chịu trách nhiệm hình sự?

Theo Điều 12 Bộ luật Hình sự, người từ đủ 14 tuổi trở lên nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng; người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm. Tuy vậy, nếu người đó dù trong độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nhưng thuộc tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình thì có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự, theo quy định của điều 13.

Đối tượng nào không phải chịu trách nhiệm hình sự dù đã đủ tuổi?

Những người có hành vi vi phạm pháp luật mà gây tổn hại đến tài sản, thậm chí sức khỏe, tính mạng của người khác là một việc hết sức trầm trọng và nguy hiểm, cần phải có những biện pháp cụ thể và triệt để để ngăn ngừa tình trạng này. Tuy nhiên vì đối tượng gây án là người đang có sự bất ổn về suy nghĩ và hành vi nên trong trường hợp này sẽ áp dụng những chế tài sử phạt  riêng.

Theo văn bản Luật hình sự thì người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Tuy nhiên, khi khỏi bệnh người này sẽ phải trịu trách nhiệm hình sự về hành vi bản thân đã gây ra cho người khác.

Dựa theo tình trạng sức khỏe của mỗi người mà sẽ có những hình phạt khác nhau

Căn cứ vào điều luật trên ta cho thể thấy không phải mọi trường hợp có tiền sử bị bệnh tâm thần hay đang bị bệnh tâm thần thì không phải chịu trách nhiệm hình sự. Chỉ những người mắc bệnh tâm thần đến mức mất khả năng nhận thức, mất khả năng điều khiển hành vi của mình thì mới được phép công nhận và không truy cứu trách trách nhiệm hình sự trong trường hợp này. Đổi lại dù không chịu trách nhiệm hình sự thì sẽ phải bắt buộc chữa bệnh, nếu trong trong trường hợp khỏi bệnh thì người đó sẽ chịu trách nhiệm như bình thường.

Ngoài ra đối với người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự nhưng trước khi bị kết án đã mắc bệnh tới mức mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì căn cứ vào kết luận của Hội đồng giám định pháp y, Tòa án có thể quyết định đưa họ vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.

Về cơ bản điều luật đã quy định rõ ràng về trường hợp người mắc bệnh tâm thần sẽ chịu án phạt. Tuy nhiên trong một vài trường hợp việc sử lý trách nhiệm sẽ có những khó khăn và không có sự đồng nhất của người bị hại thì chúng ta có thể nhờ đến luật sự tư vấn hình sự để tham vấn và giải quyết. Như thế vừa đảm bảo tính công bằng, đúng pháp luật, đúng tội danh cũng như tình trạng sức khỏe hiện tại của người gây án.

Nguồn: vpluatsu.org